Miratim i ligjeve, sa për sy e faqe

Prishtinë, 4 gusht - Pavarësisht që institucionet e Kosovës, kanë miratuar një numër të konsiderueshëm të ligjeve që thuhet se janë në harmoni me ato të Bashkimit Evropian, ekzistojnë ende ligje të cilat duhet amandamentuar.Sido që të paraqitet nevoja, Parlamenti i Kosovës miraton ligje, por problemi shfaqet menjëherë pas hyrjes në fuqi, pasi që këto ligje nuk janë të zbatueshme në praktikë, vlerësojnë përfaqësuesve të shoqërisë civile.

Në planin legjislativ të Kuvendit për vitin 2013, kujtojnë përfaqësues të Institutit Demokratik të Kosovës (KDI), në rreth 60 për qind të atij plani janë paraparë projektligje për plotësim-ndryshim, madje edhe në disa ligje që janë miratuar vitin e kaluar.

Kjo, sipas Driton Selmanajt, analist në KDI, tregon se ligjet që po miratohen nuk po arrijnë të gjejnë zbatim dhe menjëherë po krijohet nevoja që të plotësohen apo ndryshohen.

“Në të gjitha raportet e progresit të Komisionit Evropian për Kosovën, një ndër vërejtët kryesore ka qenë sundimi i ligjit. Kjo qasje e institucioneve nuk po reflektohet me ndryshim të realitetit në Kosovë, duke fuqizuar implementimin e ligjit në Kosovë”, ka thënë ai.

Driton Selmanaj nga KDI, i ka thënë Radios Evropa e Lirë se Kuvendi i Kosovës miraton ligje, por e vërtetë është se ato ligje nuk fuqizohen, nuk aplikohen, nuk ekzekutohen në jetën e përditshme të qytetarit, bizneseve, familjeve, në jetën sociale.

“Kjo qasje e institucioneve të Kosovë duhet të ndryshohet në mënyrë që të ketë debate më të gjëra gjatë draftimit të ligjeve dhe në fund që të ketë kohë të mjaftueshme që institucionet relevante, qoftë Kuvendi apo Qeveria, të reflektojnë në përmbajtjen e tyre dhe që ligjet që miratohen në Kosovë të jenë në përputhje me interesat e qytetareve dhe mentalitetin e kësaj shoqërie”, ka vlerësuar Selmanaj.

Përfaqësues të lartë të institucioneve të vendit dhe drejtues të organeve të drejtësisë kanë përsëritur disa herë se forcimi i sundimit të ligjit në vend duhet të jetë prioritet dhe angazhim i gjithë mekanizmave vendorë.

Por, pavarësisht kësaj, në dyert e institucioneve për sundimin e ligjit vazhdojnë të trokasin kritika nga më të ndryshmet për moszbatim të ligjeve.

Drejtori ekzekutiv i Këshilli për Mbrojtjen e të Drejtave dhe Lirive të Njeriut në Kosovë, Behxhet Shala e ka quajtur mjaft shqetësuese moszbatimin e ligjeve.

“Kosova, në fakt, i ka miratuar të gjitha ligjet, sepse draftimi i ligjeve kushtëzohet me plotësimin e standardeve të BE-së. Ne i miratojmë ligjet, por kur vjen koha për t’i zbatuar, dalin probleme. Kjo sepse një ligj, i cili është i zbatueshëm në Holandë, Gjermani apo shtete që kanë një standard ekonomik, standard të lartë të respektimit të të drejtave të njeriut, standard të funksionimit të drejtësisë, nuk do të thotë që ato ligje mund të gjejnë zbatim në Kosovë, pasi që këtu është realitet krejt tjetër”, ka vlerësuar Shala.

Kosova, sipas tij, do të ishte shumë më mirë që të miratojë apo hartojë ligje për një fazë kalimtare 5 apo 10 vjeçare dhe në përputhje me mundësitë e zbatimit, pasi që “tani nëse bëhet një ligj me standarde shumë të larta dhe nuk ka kushte minimale për zbatim, atëherë nuk është bërë asgjë”.